This post is also available in: English (angielski)

 „Zrozumieć rasizm i stać się sojusznikiem” – zajęcia zorganizowane na Zoomie dla wolontariuszy Galway 2020 oraz „Antyrasizm – zmiana zaczyna się w ciele” – warsztaty przygotowane przez kolektyw edukacyjny new visions stały się dla mnie kolejną motywacją, by przyjrzeć się dyskryminacji rasowej oraz samej sobie. Jestem wdzięczna za to, że na drodze do zmiany wędruję z różnymi ludźmi.

Rasizm ma swoje korzenie w kolonializmie i jest to system społecznie uprawomocnionych praktyk często niejawnych, nieuświadomionych i nie intencjonalnych. System rasizmu to nierówności społeczne podtrzymywane przez uprzedzenia i nieracjonalne obawy przed utratą przywilejów jakie gwarantuje posiadanie białej skóry. (Polska Akcja Humanitarna)

Czy rasizmu nie widać na pierwszy rzut oka?

Mieszkam w Irlandii pośród wielu kultur, kraju, który uchodzi za bardzo tolerancyjny. Jakie więc było moje zdziwienie, gdy okazało się, że raport o incydentach rasistowskich z 2020 roku (700 przypadków) wypadł o wiele gorzej niż raport z 2019 roku (530). Zdałam sobie sprawę, że rasizmu często nie widać na pierwszy rzut oka. Choć przybiera on również formy widocznych ataków: pobić oraz agresji werbalnej na ulicy i online.

Sama byłam kiedyś świadkiem jak młody Irlandczyk rzucił małym kamieniem mężczyznę, muzułmanina na zatłoczonej O’Connell Street w Dublinie. Zrobił to bardzo subtelnie. I mam wrażenie, że incydenty rasistowskie dzieję się właśnie niezauważalnie. Bo rasizm przybiera najróżniejsze maski i działa w białych rękawiczkach. W mediach, w reklamach, w pracy, na uczelni, w sklepie, na rynku nieruchomości oraz w naszych głowach. Wielokrotnie je ignorujemy lub nie chcemy się wtrącać, albo myślimy żeby zareagować, tylko nie bardzo wiemy co zrobić.

My pierwsi musimy dokonać zmiany

Wiele schematów w naszym myśleniu pochodzi z tego w jakim systemie żyjemy, z edukacji, stereotypów i automatycznych odruchów, a także wchłoniętych od małego niektórych określeń językowych. Warto więc przyjrzeć się jakie są w nas uprzedzenia i z czego one wynikają. Każdy z nas może popełniać błędy. Nie jesteśmy też winni, że wychowywaliśmy się w konkretnym schemacie. Świadomość to podstawowy krok, żeby coś zmienić. Moim pierwszym posunięciem do zrozumienia przyczyn rasizmu było przeprowadzenie wywiadu z działaczką międzykulturową Agnieszką Bułacik.

Edukujmy się

Jeśli zależy nam na sprawiedliwości społecznej i chcemy wprowadzić zmiany warto uczestniczyć w różnego rodzaju warsztatach. Wiele z nich odbywa się aktualnie online i jest bezpłatnych. Wtedy mamy okazję poznać różne organizacje, ludzi, metody działania, wyrazić swoje wątpliwości, podzielić się indywidualną historią, odkryć coś nowego i eksplorować dalej.

Reagujmy

Choć sama nie należę do tych, którzy zawsze reagują w przestrzeni publicznej i wtedy na O’Connell Street bałam się zwrócić uwagę sprawcy, to warsztaty antyrasistowskie sprawiają, że chcę następnym razem odważyć się i zareagować. Nie wiem jeszcze jak, ale nie chcę dłużej przymykać oczu. Jeśli macie w takich działaniach jakieś doświadczenie proszę podzielcie się nimi w komentarzach.

Poszukujmy rozwiązań

21 marca wypada Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową, bo marzec to miesiąc, w którym podkreśla się działania na rzecz walki z rasizmem. Dyskryminacja koloru skóry budzi w nas trudne emocje i często czujemy się z nią niewygodnie, dlatego warto przyjrzeć się naszym uczuciom. W Irlandii powstają murale, które przypominają przechodniom, że wszyscy jesteśmy równi i że miłość jest najważniejsza na świecie. Jeden z nich stworzyła artystka Holly Pereira w miasteczku Bray pod Dublinem.

Wave Makers – wolontariusze Galway 2020 także włączają się we wspólne działania. W grupie jest 70 narodowości. By wyrazić swój sprzeciw wobec rasizmu, kilka osób zrealizowało video ze specjalnym wierszem. Powstał mocny w wyrazie film, w którym Maoulida, Hugh, Priyanka, Magda, Vanessa, Jeff, Pedro, Reagina, Sita recytują wersy wiersza amerykańskiej poetki Mayi Angelou „Still I’ll Rise” / “Wciąż powstanę” na tle Galway. Zaś w oknie naszej siedziby artysta Eanna MacCormack namalował obraz #togetherantiracism, inspirowany swoimi podróżami i pracą na całym świecie. Z kolei w Polsce młoda reżyserka Alina Szpilman nakręciła pierwszy w naszym kraju reportaż o rasizmie. Jeszcze inna grupa artystów z The Melting Pot Luck w Galway zaprezentowała trzy filmy z cyklu: „Stand in my shoes”/„Wejdź w moje buty”, w których możemy zobaczyć jak czasami nasze zachowanie w stosunku do migrantów może być raniące.  

Mieszkańcy Irlandii jednoczą się również w  #LoveNotHate – kampanii zainicjonowanej przez Inar, aby wprowadzić do irlandzkiego systemu prawo przeciwko nienawiści.

Poznajmy swoje przywileje

Jak często nie znamy naszych praw, chociażby w miejscu pracy, czy na uczelni? Warto je rozszyfrować, bo w różnych sytuacjach mogą nam być pomocne. Będziemy również świadomi o jakie dokładnie prawa chcemy walczyć.  

Zmiana zaczyna się w ciele

Nie zdawałam sobie sprawy, że w tym temacie może pomóc praca z ciałem. Dzięki warsztatom „Antyrasizm zaczyna się w ciele” zorganizowanym przez trenerkę międzykulturową Margaret Amakę Ohia-Nowak i współzałożycielkę kolektywu new visions – Agnieszkę Bułacik już wiem.

Mimo, że spotkanie odbywało się na Zoomie mogliśmy wykonać naturalny i dziki taniec w naszych pokojach, czy kuchniach i dzięki temu wytrząsnąć z siebie emocje, stresy, lęki, myśli, znużenie, wstyd, niewygodę, albo chłód. Tańcząc w dowolnych ruchach myśleliśmy o tych, których kochamy, ale i o wszystkich, których nie rozumiemy. Zastanawialiśmy się czego naprawdę chcemy od życia. Jednocześnie pamiętaliśmy kim jesteśmy i gdzie aktualnie się znajdujemy.

Podczas warsztatów określiliśmy swoje granice liną, a potem próbowaliśmy je przekraczać. Przyglądaliśmy się sobie nawzajem i na naszych twarzach pojawił się uśmiech. Poczułam się lekka, szczęśliwa i uwolniona, tak jakby stanęła gołymi stopami na wiosennej trawie. Uświadomiłam sobie, że chcę robić tak częściej i zdałam sobie sprawę, że mój niepokój wpływa na to jak zachowuję się w stosunku do innych.

Jeśli nauczyli się nienawidzić, mogą nauczyć się kochać

Nelson Mandela

Eksplorujmy przestrzenie, które są w nas, odkrywajmy jak czujemy się sami ze sobą, z kimś kogo kochamy, a także co czujemy w obecności osoby, której nie rozumiemy. Pozwólmy sobie popełniać błędy, ale też odkrywać, że ze swoim bólem nie jesteśmy sami.  Pomyślmy, że bycie człowiekiem jest piękne, różnić się od siebie jest ciekawie, a działania na rzecz lokalnej wspólnoty mogą stać się przygodą.  

Warsztaty ‘Understanding Racism and Building Allyship’ przygotowały i poprowadziły: Vicky Donnelly z centrum antyrasistowskiego Galway One World Centre i Megan Maria Ayers-Browne z Trinity Collage w Dublinie.

Warsztaty “Antyrasizm – zmiana zaczyna się w ciele” zorganizowały: dr Margaret Amaka Ohia-Nowak i Agnieszka Bułacik. Spotkania odbywają się w każdą ostatnią środę miesiąca, a informacje o kolejnych zajęciach pojawiają się na facebooku-u: new visions.

Statystyki zamieszczone w tekście pochodzą z raportów INAR – Irlandzkiego Serwisu Przeciwko Rasizmowi.