This post is also available in: English (angielski)

Kiedy idę głównym deptakiem w Galway nad głową przelatuje mi potężna mewa. Wtedy orientuję się, że nie tylko ludzie żyją w naszym mieście. Do wczoraj nie miałam pojęcia, że wywożenie opadłych liści z parku niszczy ekosystem i jakiej dokładnie pomocy potrzebują zwierzęta w Galway.  

Co to jest bioróżnorodność?

Czy zastanawiamy się, jak wiele podstawowych rzeczy zapewniają nam zdrowe ekosystemy? Bierzemy za pewnik to, że codziennie możemy przejść suchą nogą po chodniku, a nie po pas w wodzie. Tymczasem różnorodność biologiczna, czyli występowanie wielu gatunków roślin i zwierząt zapewnia nam czyste powietrze, wodę i dobrej jakości glebę. Pomaga nam również przeciwdziałać zmianom klimatu i ogranicza skutki katastrof naturalnych. Jednak człowiek poprzez swoją inwazję niszczy to bogactwo.

Z okazji Tygodnia Ziemi mogłam uczestniczyć w lokalnych warsztatach na Zoomie zorganizowanych przez Green Recovery Working Group z Galway. Spotkałam przedstawicieli lokalnych grup, którzy włączają się w odnawianie ekosystemu w naszym mieście oraz w hrabstwie.

Dzięki Konwersacjom o Ziemi dowiedziałam się jakie zwierzęta i rośliny występują w mojej najbliższej okolicy i jak mogę o nie dbać. Myślę, że często nie zdajemy sobie sprawy jaką różnorodność biologiczną mamy wokół nas. Nadszedł czas czas, by zacząć przywracać to co zatraciliśmy w środowisku. Jednak, żeby to zrobić warto najpierw dowiedzieć się czegoś więcej o przyrodzie w naszej okolicy.

Jakie zwierzęta mieszkają obok ciebie?

Na samym początku podczas prezentacji Sibéal Regan z Irish Whale and Dolphin Group zadziwiło mnie ile zwierząt morskich mieszka w zatoce Galway. Okazało się, że całkiem blisko plaż pływa 40% delfinów oraz 18% morświnów. W wodach zachodnio-irlandzkiego Atlantyku, najczęściej na Connemarze mieszka 7% rekinów olbrzymów oraz 5% wielorybów. Delfiny i foki miałam okazję zobaczyć z bliska na pobliskich wyspach Aran. Pamiętam dobrze, że po raz pierwszy w życiu widziałam jak obserwują mnie foki kiedy spacerowałam na skałach i było to przyjemne uczucie. Foki są bardzo ciekawe ludzi. Jednak nie wiedziałam, że wieloryby można zobaczyć nawet z plaży w Spiddal, do którego Galway jedzie się 15 minut. Niestety raz na brzegu w Galway widziałam też martwego małego rekina i to było dla mnie bolesne przeżycie.

W mieście Galway i w okolicznych lasach mieszka wiele gatunków ptaków. Pisałam już o ptakach jakie spotkałam nad rzeką. Jest też wiele rodzajów motyli, insektów, żab. Są łasice i zające. Pewnego razu wczesnym rankiem na kampusie spotkałam lisa. Trochę się go przestraszyłam, ale on też się mnie bał. Potem dowiedziałam się od koleżanki Irlandki, że lisy to łagodne zwierzęta. Dlaczego więc myślałam, że lis chciałby mnie zaatakować?

Co mogę zrobić w swojej okolicy?

Sprzątanie śmieci

Kiedy uświadomiłam sobie, że żyję wśród tak wielu zwierząt, to jeszcze bardziej ścisnęło mi serce, że tyle plastiku zalega na lokalnych plażach. Ale zaraz, zaraz mogę przecież włączać się w sprzątanie z grupą wolontariuszy, albo zrobić to wspólne z moją koleżanką Agnieszką, która wydaje mi się zgodzi się z entuzjazmem na takie działania. Wspólne sprzątanie może być także frajdą. Juście pomagała w porządkowaniu nabrzeża Odry jej córka, która sama z siebie chciała też coś zrobić. Pomyślmy więc co my dokładnie możemy zrobić? Może zrezygnować z plastikowych toreb? No plastic bags anymore – u mnie to długi proces, ale myślenie o zwierzętach motywuje mnie do zmiany.

Gdy słuchałam Dana Clabby, przedstawiciela lokalnej grupy wolontariuszy Conservation Volunteers Galway, który opowiadał o działaniach uwrażliwionych na przyrodę mieszkańców, wytrzeszczałam oczy ze zdziwienia. Nie miałam pojęcia jakie rzeczy są ważne dla zamieszkujących miasto zwierząt.

Bezpieczne lęgowiska dla ptaków

Wolontariusze tworzą w zatoce bezpieczne lęgowiska dla ptaków, by te w spokoju mogły powić małe. Bowiem wiele murków w pobliżu wody może być dla nich przeszkodą, albo brak drzewa i krzaków. Ochotnicy robią więc małe tratwy na wodach zatoki, z których chętnie korzystają łabędzie. Budują także większe miejsca – siedliska, jak te widoczne na poniższym zdjęciu. Ptaki naprawdę chętnie z tego korzystają.

Sadzenie roślin

Wolontariusze sadzą również dzikie kwiaty i nowe drzewa. Czasami na zwykłym osiedlowym trawniku wprowadzają więcej różnorodności roślinnej, która stanowi schronienie dla ptaków, motyli, pszczół, insektów. A także sprzątają plaże, lasy, bo nagromadzone śmieci zabierają ptakom także miejsca, gdzie mogą się zagnieździć. Ochotnicy nawożą również ziemię i dbają o okoliczne bagna.

Dlaczego mokradła są ważne?

Czy wiecie, że bagna pochłaniają dwutlenek węgla i oczyszczają powietrze? Ja tego nie wiedziałam. A tymczasem bagna funkcjonują też jako gigantyczna gąbka, która chłonie wodę, by później ją oddawać. To ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo przeciwpowodziowe. Torfowiska biorą też udział w oczyszczaniu wód gruntowych. Carrownagappul Bog to największe bagno hrabstwa Galway, leży nieopodal miasta Mountbellew. Mieszka na nim wiele gatunków ptaków jak choćby sowa uszata.

A może sad owocowy?

Lokalna grupa Ballindrerreen Bee Wild z małej wioski Ballinderreen, która leży między Kilogen a Kinvarą zrobiła wspólnie w swojej miejscowości sad owocowy, który będzie służył nie tylko ludziom, ale także zapewni pracę pszczołom. Aktywiści postanowili stworzyć również ogród sensoryczny, do stworzenia którego zaangażowały się dzieci z lokalnej szkoły.

Bioróżnorodność wspiera nasze życie, dlatego powinniśmy o nią dbać, jeśli chcemy by żyło nam się dobrze. Pewnego dnia możemy bowiem obudzić się jeszcze bardziej przerażeni niż na początku pandemii, bo woda zaleje nasz dom i nie usłyszymy świergotu ptaków na naszym osiedlu.

Działajmy!

zdjęcie tytułowe zrobił Markus Spiske.